بررسی شبکه ژنی تحت کنترل miR-204-5p و miR-211-5p در سلولهای رنگدانهدار شبکیه طی تبدیل از حالت اپیتلیالی به مزانشیمی از طریق آنالیز ادغامی miRNA-mRNA
دوره 10، شماره 3، تیر 1398، صفحه 425-432
فاطمه شهریاری؛ شریف مرادی؛ مهدی توتونچی؛ لیلا ستاریان؛ سید جواد مولی؛ حسین بهاروند
چکیده اهداف: سلولهای اپیتلیالی رنگدانهدار شبکیه (RPE) در حفظ سلامت و عملکرد شبکیه نقش مهمی ایفا میکنند، بهطوری که نقص در عملکرد یا سلامت این سلولها علت بیش از ۲۰۰ نوع بیماری دژنراسیون شبکیه است. یافتن مسیرهای پیامرسانی و زیستی مربوط به تمایز RPE میتواند در تولید این سلولها مفید واقع شده و امکان کاربرد کلینیکی خواهد داشت.
مواد و روشها: در مطالعه حاضر در مرحله اول با استفاده از انتخاب مجموعه ژنهای هدف از اشتراک سه پایگاه داده پیشبینیکننده ژنهای هدف microRNA و اجتماع مجموعه حاصل با پایگاه داده تجربی ژنهای هدف microRNA، ژنهای هدف با ضریب اطمینان بالاتری انتخاب شدند. در مرحله بعدی با انطباق ژنهای هدف با ژنهای دارای افزایش بیان در همان شرایط سلولی سعی شد تا عامل وابستگی اثر microRNA به شرایط ترانسکریپتوم در نظر گرفته شود. در ادامه از اشتراک نتایج چندین پایگاه داده مسیریابی مختلف در کنار هم استفاده شد تا آنالیز دقیقتر و جامعتری از مکانیزم اثرگذاری microRNAهای مورد مطالعه ارایه شود.
یافتهها: در این مطالعه سعی شده است تا شبکه ژنی تحت کنترل miR-۲۰۴-۵p و miR-۲۱۱-۵p، دو microRNA موثر در سلولهای RPE، را تا حد زیادی شبیهسازی کرده و فرآیندهای زیستی و مسیرهای پیامرسانی درگیر را مورد بررسی قرار دهیم.
نتیجهگیری: نتایج این مطالعه نشان داد این دو microRNA در سلولهای RPE در تنظیم زیرساختهای ترشحی، اتصالات و اسکلت سلولی و مسیرهای درگیر در التهاب و پاسخ زخمی بهطور خاص در مسیر TGF-β۱ نقش ایفا میکنند.
اگزوزوم: ویژگی، عملکرد و جنبههای کلینیکی آن
دوره 10، شماره 1، دی 1397، صفحه 159-164
یاور جهانگرد؛ آرمان مرادی؛ سیدجواد مولی
چکیده تکوین و عملکرد سلول بافتی در پستانداران همانند سایر جانوران پرسلولی نیازمند ارتباطهای بین سلولی است که این ارتباطها بهصورت مستقیم از طریق اتصال سلول به سلول یا غیرمستقیم با ترشح مولکولهای ترشحی مانند هورمونها انجام میشود. در دو دهه اخیر اگزوزومها بهعنوان سومین مکانیزم برای ارتباطهای بین سلولی معرفی شدهاند. اگزوزومها وزیکولهای کوچک دارای غشا و اندازه ۳۰ تا ۱۰۰نانومتر هستند که در خون، ادرار، بزاق، مایع منی، سرم و غیره وجود دارند. اگزوزومها در انواعی از پردازشهای مهم زیستی مانند پاسخ ایمنی و التهاب، بارداری، تعمیم بافت، انعقاد خونی و رگزایی نقش مهمی دارند. همچنین در پردازشهای پاتولوژی مانند بینظمیهای اختلالات عصبی، سرطان، بیماریهای عفونی، قلبی- عروقی و غیره نیز دخالت دارند. اگزوزومها بهخاطر اندازه کوچک، توانایی عبور از غشا و محافظت از تجزیهشدن پروتئینها و RNAهای محصور در آنها، پتانسیل انتقال ترکیبات مختلف را به سلول دارند. همچنین اگزوزومها بهدلیل اختصاصیت گیرنده، تهییجنکردن سیستم ایمنی و از همه مهمتر مهندسیکردن آنها بهعنوان حامل دارو، بهعنوان یک عامل جدید برای انتقال مواد ژنتیک و درمان بیماریها معرفی شدهاند.