1- گروه علوم زیستی، دانشکده علوم، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران،
2- گروه علوم زیستی، دانشکده علوم، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران، گروه علوم زیستی، دانشکده علوم، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران ، sh.ahmadi@uok.ac.ir
چکیده: (2661 مشاهده)
میکروRNAها گروهی از RNAهای غیر کدکننده کوچک هستند که بیان ژن در یوکاریوتها را در سطح پس از رونویسی تنظیم میکنند. میکروRNAها با تنظیم بیان تعداد زیادی از mRNAها، به عنوان تنظیم کنندههای اصلی فرآیندهای زیستی مختلفی مانند تکوین جنینی، تکثیر و تمایز سلولی و مرگ برنامهریزی شده سلول عمل میکنند. بنابراین شناسایی میکروRNAها و ژنهای هدفشان در شناسایی مکانیسمهای رشد و نمو و نیز فرآیندهای دخیل در ایجاد و پیشرفت بیماریها بسیار موثر است. به دلیل هزینهبر بودن کارهای تجربی مولکولی، شناسایی میکروRNAهای موثر از طریق روشهای بیوانفورماتیکی و زیستشناسی محاسباتی ارزانتر و سریعتر از روشهای معمول آزمایشگاهی است. تعدادی بانک اطلاعاتی و نرمافزار بر خط برای کمک به محققان در پیشبینی ژنهای هدف میکروRNAها توسعه یافته و آزادانه در دسترس قرار گرفتهاند. نرمافزارهای موجود برای پیشبینی ژنهای هدف میکروRNAها، از طیف وسیعی از اطلاعات توالییابی، دادههای مولکولی بیان ژن و نیز الگوریتمهای محاسباتی مختلف استفاده میکنند. تعدادی از مهمترین این ابزارهای برخط شامل miRWalk، TargetScan، RNAhybrid، Diana-microT، miRanda و MirTarget هستند. چهار ویژگی اصلی برهمکنش میان میکروRNA با mRNAهدف شامل جفتشدگی در ناحیه Seed، حفاظت شدگی توالی هدف، انرژی آزاد و دسترسی به مکان اتصال در رونوشت هدف، در الگوریتم تمامی این ابزارهای پیشبینی هدف میکروRNAها به کار گرفته شده است. هدف از این مطالعه بررسی آخرین یافتهها در مورد ویژگیها و تواناییهای بیوانفورماتیکی پیشبینی ژنهای هدف میکروRNA، مقایسه کارایی این ابزارها و در نهایت معرفی کارآمدترین ابزار در زمینه پیشبینی ژن هدف میکروRNAها برای تحقیقات بیوانفورماتیکی، زیست پزشکی و پزشکی مولکولی است.
نوع مقاله:
مروری تحلیلی |
موضوع مقاله:
بیو انفورماتیک دریافت: 1399/10/22 | پذیرش: 1400/6/20 | انتشار: 1401/9/7