در این پژوهش، تنوع ژنتیکی ۱۰ توده مختلف نائین هاوندی با استفاده از نشانگرهای پروتئینی و SRAP مورد بررسی قرار گرفت. در مرحله رویشی گیاه از برگ‌ها، پروتئین و
DNA استخراج شد. نتایج پروفایل پروتئینی در مجموع ۲۰ نوار با ۱۵/۶۴ درصد چندشکلی نشان داد. برای ارزیابی تنوع ژنتیکی در سطح
DNA، ۶ ترکیب آغازگری
SRAP مورد استفاده قرار گرفت که در مجموع ۵۸۳ نوار قابل امتیازدهی مشاهده شد. تعداد ۵۴۹ نوار آن دارای چندشکلی با میانگین ۵/۹۱ برای ترکیبات آغازگری مورد بررسی بود. بیشترین چندشکلی (۱۲/۹۹ درصد) در ترکیب آغازگری
E۱/M۱ و کمترین چندشکلی (۲۱/۸۴ درصد) در ترکیب
E۲/M۲ مشاهده شد. آنالیز خوشهای، تودهها را در ۴ گروه اصلی طبقهبندی نمود. شاخصهای تنوع ژنتیکی برای تمام مکانهای ژنی از جمله میانگین تنوع ژنتیکی نی (h)با مقدار ۲۷/۰ و میانگین شاخص شانون (I)با مقدار ۴۱/۰ محاسبه شد. سطح بالایی از تمایز جمعیت (۷۹/۰=
Gst) و سطح مناسبی از جریان ژنی (۳/۱=
Nm) بین جمعیتهای گروهبندی شده برآورد شد. تجزیه واریانس مولکولی نشان داد که واریانس درون جمعیتی (۵۸%) بیشتر از واریانس میان جمعیتها (۴۲%) است. به طور کلی نتایج مطالعه حاضر، تنوع ژنتیکی بالایی هم در الگوی الکتروفورگرام پروتئین و هم در نوارهای چندشکل تفکیک شده با استفاده از نشانگرهای
SRAP با تاکید بر کارآیی بیشتر نشانگرهای
SRAP نسبت به نشانگر پروتئین نشان داد که میتواند در انتخاب والدین با فاصله ژنتیکی زیاد جهت تولید جمعیتهای در حال تفرق و نقشه‌یابی در برنامههای دورگگیری و به نژادی یا بهبود صفات مطلوب و همچنین برای محافظت و مدیریت ژرمپلاسم این گیاه استفاده شود.
