جستجو در مقالات منتشر شده


۶ نتیجه برای یلمه


دوره ۷، شماره ۲۶ - ( زمستان ۱۳۸۸ )
چکیده

اثیر‌الدین اخسیکتی، شاعر پارسیگوی اواخر قرن ششم هجری و از شاعران ورزیده طبع و چیره‌زبان در ایجاد معانی و مضامین نو و از قصیده‌‌سرایان معروف زبان فارسی است که در اخسیکت از محال فرغانه ماورالنهر می‌زیسته است. دیوان این شاعر، تنها یک بار، آن هم در مرداد ماه ۱۳۷۷، توسط استاد رکن‌الدین همایونفرخ، تصحیح شده و به چاپ رسیده است. این چاپ شامل مقدمه‌ای در شرح احوال شاعر، روش تصحیح و بازنویسی مطالب تذکره‌نویسان درباره اثیر اخسیکتی است. با اینکه مصحّح چند نسخه خطی را با یکدیگر مقابله و مقایسه کرده و در تصحیح آن زحمات فراوانی کشیده است به دلیل تأخیر نسخه‌های مقابله شده و نیز بدخوانیها و ناخوانیهای متعدد مصحّح از نسخه اساس و نیز حذف و جابه‌جایی مصاریع، بسیاری از ابیات این دیوان، همچنان مبهم و مشکوک باقی مانده است و بسیاری از اشعار نیز کاستیهای فراوانی دارد. نگارنده با دسترسی به چند نسخه کهن از دیوان این شاعر و مطابقه و مقایسه آن نسخ با نسخه چاپی، شمار فراوانی از تحریفات، تصحیفات، اغلاط، ابهامات، تعقیدات و اختلالات وزنی این دیوان را تصحیح، و برخی از آن ابیات را در این مقاله ارائه کرده است؛ کلماتی چون «مضا»، «وغا»، «غریم»، «اسل»، «نعیب» و «اوبار» که با تحریف و تبدیل به صورت «قضا»، «دغا»، «عظیم»، «عسل»، «به عیب» و «ادبار» درآمده است.
 
محمود یلمه، مرتضی خمیری، عزت‌الله قائمی، سیده‌ساناز رمضان‌پور، محمد قربانی،
دوره ۹، شماره ۴ - ( پاییز ۱۳۹۷ )
چکیده

اهداف: کاروتنوئیدها رنگ‌های پرمصرف در صنعت غذا با منشا گیاهی و میکروبی هستند. هدف مطالعه حاضر ارزیابی اثر ضدمیکروبی رنگدانه کاروتنوئیدی استخراج‌شده از میکروکوکوس روزئوس بود.
مواد و روش‌ها: در مطالعه تجربی حاضر سلول‌های میکروکوکوس روزئوس با سانتریفیوژ ته‌نشین شدند و ۱۰میلی‌لیتر استون به آنها اضافه و توسط هموژنایزر هموژن شدند. در ادامه سوسپانسیون هموژن، سانتریفیوژ، مایع رویی جمع‌آوری و رنگدانه‌های کاروتنوئیدی با حجمی برابر از پترولیوم اتر استخراج شدند. محلول‌های رنگی پس از فیلتراسیون، به‌وسیله تغلیظ‌کننده چرخنده تغلیظ شد و سپس به‌وسیله خشک‌کن انجمادی به حالت پودری درآمد. ارزیابی فعالیت ضدمیکروبی به روش انتشار دیسک صورت گرفت و میزان حداقل غلظت بازدارندگی رشد (MIC) و حداقل غلظت کشندگی باکتری (MBC) با روش رقت آگار محاسبه شد. به‌منظور تحلیل آماری آزمون توکی و نرم‌افزار آماری Minitab ۱۶ به کار رفتند.
یافته‌ها: رنگ استخراج‌شده از میکروکوکوس روزئوس بر رشد تمام باکتری‌های مورد آزمون موثر بود، باسیلوس سرئوس و سالمونلا اینتریتیدیس به‌ترتیب بیشترین (۱۲/۴میلی‌متر) و کمترین (۱۰/۹میلی‌متر) حساسیت به رنگ استخراج‌شده در غلظت ۵میلی‌گرم بر میلی‌لیتر را داشتند. سالمونلا اینتریتیدیس بیشترین MIC (۶۴میلی‌گرم بر میلی‌لیتر) را داشت و در غلظت‌های مورد آزمون رنگ استخراج‌شده، تنها برای میزان MBC سالمونلا اینتریتیدیس مشاهده نشد. اثر ضدمیکروبی رنگ استخراج‌شده بر باکتری‌های گرم مثبت نسبت به باکتری‌های گرم منفی بیشتر بود.
نتیجه‌گیری: رنگ استخراج شده از میکروکوکوس روزئوس، رنگی با منشا طبیعی است و فعالیت ضدمیکروبی دارد. اثر ضدمیکروبی آن بر باکتری‌های گرم مثبت مورد آزمون نسبت به باکتری‌های گرم منفی بیشتر است.


دوره ۱۳، شماره ۵۰ - ( ۱-۱۳۹۵ )
چکیده

چکیده رنگ آناتو از جمله قدیمی­ترین کاروتنوئیدهای طبیعی می­باشد که کاربردهای گسترده­ای در صنایع غذایی دارد. از نقطه نظر اقتصادی، رنگ آناتو دومین افزودنی رنگی طبیعی مورد استفاده در صنعت در دنیاست که پیش­بینی می شود روند تقاضا برای آن روز به روز افزایش یابد. استخراج رنگ از دانه آناتو عمدتا به روش­های متداول صورت گرفته و اطلاعات اندکی پیرامون استفاده از تکنیک­های نوین نظیر تکنولوژی فراصوت و متدولوژی سطح پاسخ در استحصال رنگ از دانه آناتو موجود است. هدف از این پژوهش، بهینه‌سازی فرایند استخراج رنگ آناتو با کمک امواج فراصوت و تعیین بهترین شرایط فرایند با کمک طرح مربع مرکزی و متدولوژی رویه‌ی سطح پاسخ بود. به منظور بررسی تأثیر دمای استخراج (۸۰- ۲۰ درجه سانتی­گراد)، زمان استخراج (۱۰- ۲ دقیقه)، نسبت دانه به حلال (۲۰- ۵ درصد) و نسبت چرخه کاری (۸/۰-۲/۰ ثانیه)، بر راندمان استخراج رنگ از دانه آناتو و بهینه سازی فرایند استخراج رنگ از طرح مرکب مرکزی استفاده شد. نتایج آنالیز واریانس نشان داد، فاکتور نسبت دانه به حلال (۴X) و اثر مربعی آن (۴۲X) دارای بیشترین تاثیر بر استخراج رنگ از دانه آناتو می باشد. شرایط بهینه به ­منظور حصول بیشینه­ی مقدار رنگ از دانه آناتو در فرآیند استخراج به کمک امواج فراصوت، شامل دمای ۷/۷۲ درجه­ی سانتی­گراد، زمان ۲۵/۷ دقیقه، نسبت دانه به حلال ۱۴ درصد و زمان کاری ۸/۰ ثانیه، تعیین گردید که در این شرایط میزان جذب، ۸۶۵/۰ و راندمان استخراج رنگ ۳۵/۶ درصد دانه آناتو بود.

دوره ۱۳، شماره ۵۱ - ( ۲-۱۳۹۵ )
چکیده

چکیده هدف از این مطالعه بکارگیری مدل­سازی الگوریتم ژنتیک-شبکه عصبی مصنوعی به منظور پیش­گویی اثر ضدباکتریایی رنگ آناتو موجود در سس مایونز بر جمعیتاشریشیا کلای می باشد. آناتو در مواد غذایی دارای فعالیت ضدمیکروبی و آنتی­اکسیدانی می باشد. رنگ آناتو استخراج و پس از فیلتراسیون و تغلیظ، با آون تحت خلا خشک گردید. در این مطالعه نمونه­های سس حاوی ۰، ۱/۰، ۲/۰ و ۴/۰ درصد رنگ آناتو تهیه و در دو دمای ۴ و ۲۵ درجه سانتی­گراد نگهداری شد. نمونه برداری و شمارش کلنی­ها در طی ۱۷ روز و در سه تکرار انجام گرفت. به منظور پیش­گویی جمعیت  اشریشیا کلای از شبکه عصبی پرسپترون چند لایه پیشخور با ۳ ورودی و ۱ خروجی استفاده شد. همچنین از روش الگوریتم ژنتیک جهت بهینه­سازی تعداد نرون­ها در لایه مخفی شبکه عصبی مصنوعی استفاده گردید. نتایج نشان داد شبکه­ای با تعداد ۷ نرون در یک لایه پنهان و با استفاده از تابع فعال­سازی سیگموئیدی و درصد داده­های مورد استفاده برای تربیت/ آزمون / ارزیابی برابر ۳۰/۲۰/۵۰ می­توان به خوبی جمعیت  اشریشیا کلای (۹۹۹/۰r=) در حضور رنگ آناتو را پیش­گویی نمود. نتایج آنالیز حساسیت توسط شبکه عصبی بهینه، مدت زمان نگهداری را به عنوان موثرترین عامل در پیش­گویی جمعیتاشریشیا کلای نشان داد.

دوره ۱۴، شماره ۷۳ - ( ۱۲-۱۳۹۶ )
چکیده

چکیده هلو منبعى غنى از رنگدانه­هاى بتاکاروتن است که همراه با ترکیبات آنتی­اکسیدانی موجود می­تواند درجلوگیری از فعالیت رادیکال­های آزاد در بدن نقش موثری ایفا نماید. فرمولاسیون فراورده­های میوه­ای نوین موضوع بسیاری از تحقیقات را به خود اختصاص داده است و در این رابطه طیف وسیعی از ترکیبات مواد افزودنی طبیعی در فرمول آنها مورد بررسی قرار گرفته است. از این رو، هدف از این پژوهش بهینه­سازی فرمولاسیون پاستیل هلو حاوی رنگ استخراج­شده از میکروکوکوس روزئوس به کمک روش آماری سطح پاسخ بوده است. بدین منظور اثر سه فاکتور پوره هلو (۶۰-۲۰ درصد)، ژلاتین (۶-۵/۲ درصد) و رنگ استخراج­شده (۳/۰-۰۵/۰ درصد) بر برخی ویژگی­های فیزیکوشیمیایی و بافتی پاستیل هلو به کمک طرح مرکب مرکزی ارزیابی شد. مدل خطی برای ویژگی­های pH، بریکس، a*، سختی، پیوستگی و قابلیت جویدن و مدل­های خطی-مربعی برای سایر ویژگی­های مناسب در نظر گرفته شد. فرمولاسیون بهینه پاستیل هلو حاوی رنگ استخراج شده از میکروکوکوس روزئوس شامل پوره هلو به غلطت ۶/۴۰، ژلاتین به غلطت ۴۸/۴ و رنگ به میزان ۱۷/۰ درصد بود. میزان سختی، چسبندگی، الاستیسیته، پیوستگی و قابلیت جویدن در فرمولاسیون بهینه به­ترتیب ۶/۱۷۹۹، ۷/۴۲۱-، ۴۴/۲، ۵۱/۰ و ۶/۲۹۶۶ با مطلوبیت کلی ۸۶۵/۰ برآورد شد.

دوره ۲۱، شماره ۲ - ( ۱- )
چکیده

ادبیات ایران، همچون گنجینه‌ای عظیم از پیامدها و دستاوردهایی است که می‌تواند راهگشای بسیاری از چالش‌ها و ملایمات و بحران‌های روحی و معنوی انسان، در عرصه زندگی باشد. بنابراین ضروری است با بررسی و تحلیل تک تک متون منشور و منظوم ادب فارسی، به تبیین این راهکارها و آموزه‌ها، برای مقابله با این چالشها، پرداخت. یکی از این آثار دیوان شهریار است. شهریار را بیشتر با اشعار عاشقانه و مضایم شاعرانۀ پرسوز و گداز می‌شناسند. در حالی که بخش قابل توجهی از دیوان وی را اندیشه‌های متعالی انسانی، آموز‌ه‌ها و مفاهیم پندگونه تشکیل می‌دهد آموزه‌های تربیتی و اخلاقی که نه برای انسان ایرانی بلکه برای نوع بشری، همچون آیینه‌ای است در مسیر تکامل. مضامینی چون توجه به بعد روحانی و ساحتهای متعالی انسانی، توجه به معنویت و وحدت‌گرایی، ایمان و تقوا و پارسایی به عنوان عاملان آرامش روانی، ترک دنیای ناپایدار و بیهوده شمردن زندگانی فانی، دعوت به احسان و نیکی و نوع دوستی، ترک ظلم، لزوم صبر و شکیبایی، قناعت و فروتنی، وفاداری به عهد، و... که در لابه لای اشعار نغز او به وفور مشهود است این پژوهش بر آن است تا برای نخستین بار به شیوۀ توصیفی – تحلیلی و با استنباط از اشعار شهریار، با آسیب شناسی و آگاهی از آفات و بحران‌های فراروی نوع انسانی در اعصار گوناگون، به آموزه‌ها و پیام‌های رهایی بخش شهریار، برای مقابله با این بحران‌ها و چالش‌ها بپردازد.

صفحه ۱ از ۱