---

استرس اکسیداتیو مشکل عمده قرن و منشاء ظهور بیماری های گوناگون از کاتاراکت تا سرطان است. استرس اکسیداتیو زمانی ایجاد می شود که میزان رادیکالهای آزاد در بدن از میزان آنتی اکسیدانها بیشتر باشد. مطالعات بر این موضوع دلالت دارند که مارگارین، بدلیل داشتن اسیدهای چرب ترانس مولد رادیکالهای آزاد بوده و در افزایش مارکرهای استرس اکسیداتیو موثر است. اما مطالعات دیگر با تاکید بر وجود افزاینده-های آنتی اکسیدان، مانند آلفا و بتا کاروتن، ویتامین C ،D و بویژه ویتامین E به مارگارین، نشان داده اند که مصرف مارگارین در حذف رادیکالهای آزاد و کاهش استرس اکسیداتیو موثر است. گزارشات متناقض، ما را بر آن داشت که اثرات مارگارین را بر استرس اکسیداتیو بررسی نماییم. بدین منظور دو گروه کنترل و آزمایش هر یک شامل ده موش نر از نژاد ویستار بمدت ۴ ماه بترتیب با غذای استاندارد و غذای استاندارد همراه با ۱۵ درصد مارگارین تغذیه شدند و اثرات آن توسط سنجش ظرفیت آنتی اکسیدانهای تام پلاسما، میزان پراکسیدسیون لیپیدی و میزان گروههای تیول پروتئین های پلاسما ارزیابی شد. نتایج نشان می دهد که ظرفیت آنتی آکسیدانهای تام پلاسما (۰۵/۰> P) و میزان گروههای تیول پروتئین های پلاسما در موشهای تغذیه شده با مارگارین بیشتر از موشهای کنترل است، همچنین میزان پراکسیداسیون لیپیدی در موشهای دریافت کننده مارگارین کمتر از گروه کنترل است. نتایج فوق بیانگر تاثیر مثبت مارگارین بر کاهش مارکرهای استرس اکسیداتیو است و بنظر می رسد که تقویت سیستم آنتی اکسیدانی با مصرف مارگارین غنی شده در کاهش آسیب ناشی از رادیکالهای آزاد موثر باشد.

---

شقایق دریایی Stichodactyla haddoni در مناطق بین جزر و مدی جزیره هرمز به فراوانی دیده می شود. استرس های محیطی باعث تولید اکسیدان ها و در نهایت آنتی کسیدان ها می شود. نمونه برداری از این شقایق، از ناحیه بین جزر و مدی بخش شرقی اسکله شهری جزیره هرمز، انجام گرفت. عصاره گیری با استفاده از دو حلال بافرفسفات نمکی (PBS) و متانول۴۰% بر روی ۲ گرم از وزن خشک مخاط با دو تکرار و ۱۰ گرم از وزن تر صفحه دهانی با ۶ تکرار از ۶ نمونه مجزا به طور جداگانه انجام شد. غلظت‌های متفاوتی از عصاره خام تهیه و خاصیت آنتی اکسیدانی آن ها با استفاده از روش های خنثی کنندگی رادیکال DPPH و قدرت احیاکنندگی آهن III سنجیده شد. وابستگی غلظت با خاصیت آنتی اکسیدانی تمام عصاره‌ها، در هر دو روش مشاهده گردید. در روش DPPH، مقدار IC۵۰ در مخاط عصاره گیری شده با دو حلال PBS و متانول ۴۰% به ترتیب برابر با ۰,۲۰۸±۱/۴۶۹، ۰.۰۱۶±۱/۸۵، و برای صفحه دهانی عصاره گیری شده با حلال PBS و متانول ۴۰% به ترتیب ۰/۰۶±۰/۷۳۳ و ۰.۰۳۶±۰/۴۴۴ میلی گرم بر میلی لیتر محاسبه شد. نتایج ما نشان داد که فعالیت آنتی اکسیدانی صفحه دهانی شقایق دریایی به طور معنی داری بیشتر از مخاط می‌باشد.

---

---

هدف: ترکیبات کروم شش ظرفیتی [(VI)cr] از جمله آلوده‌کننده‌های محیط‌زیست است که از طریق فعالیت‌های صنعتی ایجاد می‌شود. مطالعات متعددی در رابطه با آثار مضرر کروم VI بر اندام‌های مختلف انجام گرفته است اما درباره سمیت عصبی آن اطلاعات کمی وجود دارد. هدف از این تحقیق بررسی سمیت عصبی کروم VI بر سلول‌های PC۱۲ است. مواد و روش‌ها: سلول‌های PC۱۲ براساس روش استاندارد کشت داده شدند و با غلظت‌های مختلف پتاسیم‌دی‌کرومات (۱-۱۰۰ میکرومولار) به‌مدت ۲۴، ۴۸ و ۷۲ ساعت مواجه شدند؛ بعد از مواجهه بقای سلول‌ها به‌وسیله روش MTT ارزیابی شد. علاوه بر این؛ میزان گونه‌های فعال اکسیژن و پراکسیداسیون لیپید نیز ارزیابی شد. نتایج: پتاسیم‌دی‌کرومات به‌طور معنی‌داری باعث مرگ سلول‌های PC۱۲ شد. IC_۵۰ محاسبه شده برای سمیت کروم ۰۱/۲۲، ۸۸/۱ و ۸۵/۱ میکرومولار به‌ترتیب برای زمان‌های ۲۴، ۴۸ و ۷۲ ساعت بود که در بین زمان‌ ۲۴ با بقیه زمان‌ها دارای اختلاف معنی‌داری است (۰۵/۰>P). میزان تولید گونه‌های فعال اکسیژن و همچنین پراکسیداسیون لیپید، در گروه‌های تیمار شده با کروم VI نسبت به گروه کنترل افزایش معنی‌داری نشان داده است (۰۵/۰>P). نتیجه‌گیری: نتایج این تحقیق نشان می‌دهد که کروم VI به‌صورت وابسته به دوز و زمان باعث ایجاد سمیت سلولی در سلول‌های PC۱۲ می‌شود که بیانگر سمیت عصبی این ترکیب است. مکانیسم سمیت عصبی ایجاد شده به‏وسیله کروم VI به‌طور کامل مشخص نیست؛ اما افزایش گونه‌های فعال اکسیژن و پراکسیداسیون لیپید در گروه‌های مواجه شده با کروم VI نشان دهنده امکان درگیر بودن استرس اکسیداتیو در سمیت عصبی کروم VI است.

---

هدف: ژنوم انسان حاوی ژن‏های محافظت کننده است که دارای توالی عوامل پاسخ‏گو به آنتی اکسیدان‏ها در پروموترشان است که بیان آن‏ها به‏طور خاص تحت تاثیر عامل رونویسی Nrf۲قرار می‏گیرد. این مسیر پیام رسانی (AREKEAP۱) عمده‏ترین مکانیسم دفاعی در برابر استرس اکسیداتیو است. رده سلولی حاوی عوامل پاسخ‏گو به آنتی اکسیدان‏ها (ARE)، سلول‏های گزارشگر حساسی هستند که برای تشخیص عوامل فعال کننده پاسخ‏گو به آنتی اکسیدان‏ها به‏کار می‏روند و می‏توانند در شناسایی مواد اکسیداتیو همچون سرب کمک کننده باشند.
مواد و روش‏ها: در این مطالعه از رده سلولی پایدار Huh۷-۱x-ARE-luc تولید شده، استفاده شد. مهارفعالیتمتابولیکى سلول‏های Huh۷ در غلظت‏های مختلف سرب (۰ تا ۸۰ میکرومولار) توسط آزمون MTT سنجیده شد. در ادامه رده سلولی Huh۷-۱x-ARE-luc برای بررسی آثار استرس اکسیداتیو با سرب به‏عنوان یک ترکیب القا کننده استرس اکسیداتیو و نانوکورکومین به‏عنوان یک آنتی اکسیدان در غلظت‏های متفاوتی از این ترکیبات تیمار شد و سپس میزان فعالیت لوسیفرازی زیست‏حسگر بررسی شد. همچنین میزان بیان ژن‏های مسیر AREKEAP۱ توسط Real time PCR تعیین شد.
نتایج: نتایج نشان می‏دهد که غلظت ۳۰ میکرومولار سرب باعثمهار متابولیکى۵۰درصدىسلول‏های Huh۷ می‏شود. فعالیت لوسیفرازی سلول‏های تیمار شده با غلظت‏های ۴ و ۸ میکرومولار از نانوکورکومین و غلظت ۳۰ میکرومولار از سرب نسبت به کنترل ( ۳۰ میکرومولار سرب) کاهش یافته است و با افزایش غلظت نانوکورکومین به ۱۶ میکرومولار این فعالیت افزایش می‏یابد. نتایج تحلیل داده‏های حاصل از Real time-PCR نشان می‏دهد که بیان تمامی ژن‏های مورد بررسی شامل Nrf۲ و NQO۱ در رده سلولی Huh۷-۱x-ARE-luc تیمار شده با سرب ۳۰ میکرومولار و نانوکورکومین ۴ و ۸ میکرومولار نسبت به تیمار همان ژن‏ها با سرب ۳۰ میکرومولار کاهش یافته است. از سوی دیگر؛ بیان این ژن‏ها در سلول‏های تیمار شده با سرب ۳۰ میکرومولار و نانوکورکومین ۱۶ میکرومولار نسبت به تیمار همان ژن‏ها با سرب ۳۰ میکرومولار افزایش داشته است.
نتیجه‏گیری: نانوکورکومین به‏عنوان یک آنتی‏اکسیدان توانسته اثر سمیت سرب را احتمالاً از طریق مسیر AREKEAP۱ به‏طور معنی‏داری کاهش دهد؛ در نتیجه می‏تواند به‏عنوان یک آنتی‏اکسیدان در کاهش استرس اکسیداتیو استفاده شود.