---

گونه‌های فعال اکسیژن (ROS) در غلظت‌های کم، در تنظیم مسیرهای درون سلولی چون بیان ژن نقش مهمی دارند. درحالی‌که غلظت‌های بالای آن‌ها، با ایجاد استرس اکسیداتیو و آسیب به ماکرومولکول‌های حیاتی در پاتوژنز بسیاری از بیماری‌های مهم دخیل هستند. هر سـلول بـرای خنثی نمودن مقادیر بالای ROS ها از یک سیستم دفاعی آنتی‌اکسیدانی استفاده می‌کند. پراکسیداز به عنوان یک آنزیم آنتی‌اکسیدانی مهم، اکسیداسیون سوبستراهای مختلف را با استفاده از هیدروژن پراکسید که یک گونه فعال اکسیژنی است، کاتالیز می‌کند. ازآنجاکه کافئین و تئوبرومین روزانه به طور گسترده استفاده می‌شوند و غلظت مصرفی آن‌ها بر فعالیت بسیاری از آنزیم‌ها تأثیر دارد. ازاین‌رو، در تحقیق حاضر اثر مهاری این متیل‌گزانتین‌ها بر فعالیت پراکسیداز بررسی شده است. فعالیت پراکسیداز به روش کینتیک توسط اسپکتروفتومتر در طول موج ۵۱۰ نانومتر به مدت ۳ دقیقه، ازطریق دنبال کردن جذب محصول رنگی ناشی از اکسایش ۴-آمینوآنتی‌پیرین درحضور و عدم حضور کافئین و تئوبرومین اندازه‌گیری می‌شود. دراین مطالعه مشاهده شد، که هر دو ترکیب بر فعالیت پراکسیداز اثری مهاری دارند و مقادیر IC_۵۰ برای تئوبرومین و کافئین به ترتیب ۵۰/۰ و ۶۰/۰ میلی‌مولار تعیین شد. علاوه‌براین، مقادیر K_m و V_max، نارقابتی بودن مکانیسم مهار برای هر دو مهارکننده را تأیید می‌کند. همچنین مقدار K_i، برای تئوبرومین و کافئین به ترتیب ۰۳/۰ و ۰۸/۰ میلی‌مولار تعیین شد. درنتیجه، تئوبرومین در مقایسه با کافئین، به دلیل داشتن مقادیر کمتر IC_۵۰ و K_i، دارای قدرت مهار بالاتر و تمایل اتصال بیشتری به کمپلکس آنزیم - سوبسترا است. بنابراین، چنین استنباط می‌شود که تئوبرومین اثر مهاری قوی‌تری بر فعالیت پراکسیداز دارد.

---

در این پژوهش، نانولیپوزوم‌های پوشش‌داده شده با کیتوزان در نسبت‌های ۹-۱، ۸-۲، ۷-۳ و ۶-۴ لستین-کلسترول، با استفاده از روش هیدراتاسیون لایه نازک، به عنوان یک سیستم تحویل برای ریزپوشانی کافئین تهیه شدند. سپس، آزمون‌های تعیین اندازه و پتانسیل زتا برای تعیین ویژگی‌های نانوذرات تولید شده صورت گرفت. میانگین اندازه ذرات (میانگین قطر هیدرودینامیکی) و توزیع اندازه ذرات برای نسبت‌های مختلف لستین-کلسترول، به ترتیب در محدوده ۵/۱۳۳ تا ۵/۵۳۳ نانومتر و ۴۱/۰ – ۳۱/۰ قرار گرفت. مقادیر پتانسیل زتا نیز در محدوده ۹۶/۴۰+ تا ۵/۵۰+ بدست آمد. پس از تعیین ظرفیت بارگذاری، آزمون FTIR برای بررسی واکنش‌های احتمالی بین کافئین و مواد دیواره نانوکیتوزوم‌ها صورت گرفت. مورفولوژی کیتوزوم‌های نسبت ۹-۱ لستین-کلسترول بارگیری‌ شده با کافئین، با استفاده از میکروسکوپ الکترونی روبشی (SEM) نشان داده شد. پایداری نمونه کیتوزومی با نسبت ۹-۱ لستین-کلسترول، از طریق مشاهده بصری ایجاد رسوب و محاسبه‌ی مقدار آزادسازی کافئین محصور شده در طول ۶۰ روز نگهداری در دمای محیط مورد بررسی قرار گرفت. نتایج بدست آمده در این پژوهش، نشان داد که نانوکیتوزم‌ها سیستم کارآمدی در حفظ و رهایش پایدار کافئین هستند.

---

اهداف: فعالیت ورزشی و مصرف مکمل‌های گیاهی از طریق تاثیر بر فاکتورهای رگ‏زایی، در تنظیم انقباض عروقی موثرند. هدف پژوهش حاضر، بررسی تاثیر مصرف مکمل کافئین و جنیستئین بر سطوح نیتریک‌اکساید و فاکتور رشد اندوتلیال عروقی بافت قلب موش‌های صحرایی، متعاقب یک جلسه تمرین حاد شنا بود.
مواد و روش‌ها: در پژوهش تجربی حاضر، ۴۹ سرموش صحرایی نر ۱۰-۸هفته‌ای از نژاد ویستار به‌صورت تصادفی به۷ گروه کنترل، سالین، تمرین حاد شنا، کافئین، جنیستئین، تمرین حاد شنا به‌علاوه کافئین و تمرین حاد شنا به‌علاوه جنیستئین تقسیم شدند (۷ سر در هر گروه). تمرین به‌صورت یک جلسه تمرین حاد شنا به‌مدت ۹۰ دقیقه بود. گروه‌های دریافت‌کننده مکمل، کافئین را به‌میزان ۵میلی‌گرم به‌ازای هر کیلوگرم وزن بدن به‌صورت گاواژ و جنیستئین به‌میزان ۱۰۰میلی‌گرم به‌ازای هر کیلوگرم وزن بدن به‌صورت تزریق زیرصفاقی دریافت کردند. ۲ ساعت پس از اتمام جلسه تمرین، سطوح قلبی نیتریک‌اکساید و فاکتور رشد اندوتلیال عروقی به‌روش الایزا اندازه‌گیری شد. تحلیل داده‌ها با نرم‌افزار SPSS ۲۰ از طریق تحلیل واریانس یک‌طرفه صورت گرفت.
یافته‌ها: اجرای ۹۰ دقیقه تمرین شنا سبب افزایش معنی‌دار سطوح قلبی نیتریک‌اکساید و فاکتور رشد اندوتلیال عروقی در گروه‌های تمرین حاد شنا، تمرین به‌علاوه کافئین و تمرین به‌علاوه جنیستئین نسبت به گروه کنترل و سالین شد (۰۱/۰=p)، در حالی که دریافت مکمل کافئین یا جنیستئین به‌تنهایی سبب افزایش معنی‌دار سطوح بافت قلبی این فاکتورها نسبت به گروه‌های کنترل و سالین نشد.
نتیجه‏گیری: مصرف مکمل کافئین وجنیستئین باعث افزایش سطوح نیتریک‌اکساید و فاکتور رشد اندوتلیال عروقی بافت قلب موش‌های صحرایی متعاقب یک جلسه تمرین حاد شنا می‌شود

---

مصرف کافئین به دلایلی مانند افزایش هوشیاری، کاهش خستگی، افزایش انرژی و کاهش خواب­آلودگی، به­صورت نوشیدنی و هم­چنین به­عنوان مواد افزودنی، طرفداران زیادی در میان مصرف کنندگان دارد. به­علاوه مصرف کافئین با پایین آوردن اشتها سبب کاهش وزن می­شود و به همین دلیل استفاده از آن در فرمولاسیون مکمل­های غذایی مورد توجه قرار گرفته است. بنابراین مصرف پنیر فرآپالوده حاوی کافئین، علاوه­بر این که یک منبع بسیار خوب از مواد مغذی و مفید مورد نیاز بدن است، با افزایش انرژی و کاهش خستگی، سبب نشاط فرد می­گردد. در این پژوهش کافئین با غلظت­­های مختلف ۰ (نمونه شاهد)، ۲/۰، ۴/۰ و ۶/۰ درصد به پنیر سفید فرآپالوده اضافه شد و تغییرات رنگ (شاخص­های L*، a* و b*) و خصوصیات بافتی (سختی، پیوستگی، چسبندگی، صمغی و ارتجاعی) محصول در مدت زمان نگهدای ۴۵ روز در یخچال مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج حاصل از رنگ سنجی نشان داد که شاخص L* با افزایش میزان کافئین (۰۵/۰ > p) و هم­چنین طی مدت زمان نگهداری (۰۰۱/۰ > p) کاهش یافت. به­علاوه اثر معنی­داری با افزودن کافئین به پنیر فرآپالایش بر  شاخص a* وb* مشاهده نشد اما زمان نگهداری سبب کاهش معنی­دار هر دو پارامتر شد (۰۱/۰ > p). میزان سختی، پیوستگی و صمغی پنیر­های فرآپالوده تولید شده با افزایش میزان غلظت کافیئن از ۲/۰ به ۶/۰ درصد و با گذشت زمان نگهداری (۰۱/۰ > p)، کاهش معنی­داری یافت. شاخص چسبندگی و ارتجاعی بودن نیز هرچند به­طور کلی با افزایش میزان غلظت کافئین و زمان نگهداری روند کاهشی داشت، اما این تغییرات معنی­دار نشد (۰۵/۰ > p). براساس کیفیت رنگ و بافت، اختلاف معنی­داری میان نمونه شاهد و نمونه حاوی ۴/۰ درصد کافئین مشاهده نگردید. بنابراین با استفاده از غلظت ۴/۰% کافئین، می­توان پنیر­ فرآپالوده انرژی­زا و نشاط­بخش تولید نمود.

---

چای پس از آب یکی از پرمصرفترین نوشیدنی‌های جهان است و به علت ترکیبات شیمیایی موجود در آن نظیر پلی‌فنل‌ها، ترکیبات آنتی‌اکسیدانی و کافئین که سودمند هستند، مورد توجه قرار گرفته است. عواملی مانند فرآوری برگ چای، زمان برداشت برگ و منطقه کشت می‌تواند بر روی ترکیبات برگ چای تاثیر بگذارد. این تحقیق در طرح فاکتوریل و در غالب طرح کاملا تصادفی شامل متغیرهای مستقل به صورت برگ سبز خام، چای سبز و چای سیاه فرآوری شده است و متغیرهای وابسته در این طرح از جمله اندازه گیری میزان پلی‌فنل، فعالیت آنتی‌اکسیدانی، میزان کافئین و ویژگی‌های خاک می‌باشد که در دو فصل برداشت بهار(اردیبهشت) و تابستان(تیر) و دو منطقه کشت شرق گیلان(لاهیجان) و غرب گیلان(فومن)، انجام شده است. بر طبق نتایج به دست آمده اثرات متقابل  بدین صورت بود، میزان رطوبت در چای سبز بهاره منطقه فومن (۸۳/۷۸ %) در بیشترین حالت خود و چای سبز تابستانه منطقه فومن (۲۲/۶ %) کمترین مقدار را دارا بود. به همین ترتیب بیشترین میزان ماده جامد نیز در چای سبز تابستانه منطقه فومن (۷۶/۹۳ %) و کمترین میزان آن در برگ سبز بهاره فومن (۲۰/۲۱ %) گزارش شد. همچنین بالاترین میزان کافئین در چای سبز بهاره فومن (۶۵/۲ %) و کمترین مقدار آن در برگ سبز تابستانه لاهیجان(۸۷/۱ %) گزارش گردید و بیشترین و کمترین میزان ترکیبات آنتی‌اکسیدانی به ترتیب در برگ سبز چای لاهیجان در هردو چین بهار و تابستان و چای سیاه تابستانه فومن (۲۷/۵۷ %) دیده شد. علاوه بر این بیشترین میزان ترکیبات پلی‌فنلی در چای سبز بهاره فومن (۳۷/۱۲ %) و کمترین میزان آن در چای سبز تابستانه فومن (۲۹/۱۲ %) مشاهده گردید.