---

اهداف: دراین کار پژوهشی هدف استخراج، جداسازی، خالص سازی، شناسایی و تعیین درصد دو ترکیب طبیعی پروتوکاتکوئیک اسید و گالیک اسید با راندمان بالا از گیاه سماق می باشد بعلت اینکه خواص ضدمیکروبی، ضدویروسی، ضدقارچ، ضد دیابت، ضدحشره و انگل و آنتی اکسیدانی خوبی از خود نشان می دهند. در ادامه جهت افزایش اثرپذیری داروئی این ترکیبات مشتقات سیلیله آنها تهیه شد.
مواد و روش ها: در این تحقیق گیاه سماق ازدرختان منطقه نقده، از درختان منطقه جنگلهای ارس باران و از درختان منطقه روستای شیتنه جمع آوری، در سایه خشک و آسیاب گردیدپس از عصاره گیری، برای شناسائی دو ترکیب مهم و مشتقات سیلیل دارآنها از روشهای FT-IR، ۱H-NMR،۱۳C-NMR ، GC-Mass، DSC، XRD و HPLC استفاده شد
یافته ها: با توجه به انجام آزمایشهای متعدد، نتیجه گیری می شود که نمونه میوه گیاه سماق ایرانی منطقه ارسباران دارای بیشترین مقادیر گالیک اسید(۹۹/۲ درصد) و پروتوکاتکوئیک اسید(۹۰۲/۲ درصد) می باشد. همچنین نتیجه می­گیریم که نوع خاک و محل رویش یک جنس در مواد موثره و طعم و رنگ آن کاملا تاثیر دارد. با سیلیل دارکردن این ترکیبات خصلت لیپوفیلی بشدت افزایش می یابد.
نتیجه گیری: در این کار پژوهشی دو ترکیب طبیعی با راندمان بالا از نمونه های گیاه سماق استخراج شد. در ادامه با توجه به خواص دارویی آنها، مشتقات سیلیله تهیه و ساختار آنها با روشهای طیف سنجی مورد شناسائی قرار گرفتند. با این روش میزان نفوذپذیری آنها از غشا سلولی به سهولت انجام می گیرد و اثر داروئی به میزان زیادی افزایش می یابد.
 

---

مقدمه: گیاهان دارویی یکی از منابع مهم آنتی­اکسیدان­های طبیعی هستند، آنتی­ اکسیدان­های موجود در رژیم غذایی به لحاظ محافظت بدن در مقابل استرس اکسیداتیو و حفظ سلامت حائز اهمیت هستند.
هدف: در این مطالعه میزان فعالیت آنتی­اکسیدانی پودر سماق قرمز  و قهوه­ ای  بومی منطقه هوراند آذربایجان شرقی را بررسی و نتایج بدست آمده با ویتامین C مقایسه شدند.
مواد و روش­ها: در مطالعه پایه حاضر، بخش های مخصوص گیاه سماق بعد از برداشت، در دمای اتاق خشک و با استفاده از آسیاب به پودر تبدیل گردید و فعالیت آنتی­اکسیدانی هریک از پودرها­ی حل شده در متانول، بعد از تهیه غلظت هایppm ۵/۱۲، ۲۵، ۵۰ ،  ۷۵  از  پودر سماق  با استفاده از رادیکال آزادDPPH ، در طول موج nm۵۱۷ اندازه گیری شده است. در نهایت IC۵۰ نمونه­ها و استاندارد به عنوان شاخص مقایسه گردید.
یافته­ها: نتایج بدست آمده نشان دادند که، پودر سماق قهوه­ ای  (۱۴/۹۱۲IC۵۰=) در مقایسه با پودر سماق قرمز (۲۷/۳۸۵IC۵۰=) ، فعالیّت آنتی اکسیدانی بالاتری دارد،  که در مقایسه با ویتامین C (۷۰۸/ (IC۵۰=۶کمتر می باشد.
نتیجه­ گیری: پودر سماق قهوه­ای در مقایسه با  پودر سماق قرمز دارای اثر آنتی اکسیدانی قوی تری می باشد.، که  مصرف هر دو ماده غذایی و بویژه سماق قهوه ای می­تواند در بهبود دفاع آنتی اکسیدانی بدن مـوثرباشد.